Tapeta - historia i najpopularniejsze wzory
Papierowe, winylowe, flizelinowe, w modnych wzorach i intensywnych barwach do salonu, do biura, do łazienki, do kuchni. Tapety, od dekad cieszą się niesłabnącą popularnością. Szeroka gama wzorów i kolorów pozwala dopasować tapetę zarówno do rodzaju pomieszczenia, jak i jego stylu. Czy tapeta to rzeczywiście wynalazek XX wieku? Kiedy powstały i jakie wzory tapet były najchętniej wykorzystywane? Poznaj fascynującą historię tapety.
Jedwabnym Szlakiem na europejskie dwory
Dekoracyjne malowidła na tkaninie były znane już w starożytnym Egipcie i Grecji. Ozdabiano nimi nie tylko domy, ale także świątynie. Tapeta papierowa pierwszy raz pojawiła się w Chinach, co nie powinno dziwić z uwagi na fakt, że to właśnie Chińczycy w 105 roku p.n.e. wynaleźli papier. Około 200 roku p.n.e. powstały pierwsze dekoracje, które przyklejano do ścian. Jak się okazuje, pierwsze tapety zachwycały bogactwem wzorów, ale najczęściej wykorzystywano motywy roślinne i religijne. Co ciekawe, wynalezienie papieru było pilnie strzeżoną tajemnicą aż przez 650 lat! Bitwa nad rzeką Tałas w 751 roku naszej ery skutkowała przekazaniem ściśle tajnej procedury wytwarzania papieru Arabom, co wpłynęło na rozwój papiernictwa na Bliskim Wschodzie. Trudno sobie wyobrazić, patrząc na pisma urzędowe, ulotki reklamowe, papier w drukarce, że gdyby nie przegrana przez Chińczyków bitwa w wojnie chińsko-arabskiej, przez długi czas Europejczycy nie mogliby korzystać z czegoś tak obecnie powszechnego. Arabowie udoskonalili papier i dumnie zaprezentowali w Europie. Spotkali się jednak z chłodnym przyjęciem, a sam papier uznano za… pogański wynalazek. Papier dotarł na Stary Kontynent znacznie wcześniej niż popularne w Chinach tapety. Dopiero w XV wieku na europejskich dworach papierowe dekoracje zastąpiły gobeliny.
ID: 282314187. Źródło: Adobe Stock.
Średniowieczne początki, renesansowy rozwój i barokowe czasy świetności tapety
Jak wspomnieliśmy, początkowo papier, a co za tym idzie również tapety, zostały chłodno przyjęte w Europie. Dopiero w XV wieku zaczęto przychylniej spoglądać na papierowe dekoracje ścienne. Zaletą tapety była niewątpliwie cena, ozdoby z papieru były znacznie tańsze niż popularne gobeliny. Francuski król Ludwik XI miał swoją ulubioną tapetę, którą wszędzie ze sobą zabierał. Mobilność papierowej dekoracji z angielskim motywem zapewniały zwoje, na których była wieszana tapeta stworzona przez Jeana Bourdichona w 1481 roku.
Duży wpływ na rozwój tapet miało niewątpliwie wynalezienie druku w 1450 roku przez niemieckiego rzemieślnika Johannesa Gutenberga. Przełomowy wynalazek umożliwiał tworzenie powtarzalnych wzorów na papierowej rolce.
W renesansie tapety cieszyły się znacznie większą popularnością. Królowały motywy florystyczne oraz sceny mitologiczne. Tapeta na dobre zagościła na królewskich i cesarskich dworach, ale dopiero w XVIII wieku rozpoczęto masową produkcję papierowych dekoracji ściennych. Jean Papillon nazywany również ojcem tapet zrewolucjonizował ich produkcję, stosując drewniane bloki, dzięki czemu powtarzalne motywy dostępne były na rolkach podobnych do znanych współcześnie. Wynalazek Francuza cieszy się sporym zainteresowaniem, a sama Maria Antonina decyduje by ozdobić tapetami królewskie rezydencje. Na modne w baroku i rokoko tapety mogli pozwolić sobie nie tylko królowie, książęta i arystokracja, ale mimo tego były coraz częściej spotykane w zamożnych mieszczańskich domach.
ID: 271329286. Źródło: Adobe Stock.
XIX wiek – rewolucja przemysłowa i złoty wiek tapety
Rewolucja przemysłowa miała ogromny wpływ na rozwój gospodarczy, w tym również na upowszechnienie tapety. Papierowe dekoracje ścienne były dostępne już dla wszystkich, dzięki maszynie wynalezionej w 1839 roku w Anglii. Nowoczesna maszyna umożliwia drukowanie aż 400 rolek tapety dziennie. Zoptymalizowanie produkcji wpłynęło na cenę tapety, dzięki czemu coraz więcej osób mogło sobie pozwolić na ozdobienie domu modnymi dekoracjami. Co ciekawe, wzory tapet zaczęli tworzyć znani artyści. Do najbardziej znanych twórców należy William Morris, walijski rysownik, malarz, architekt, projektant i poeta. Stworzone przez niego delikatne, kwiatowe motywy były kwintesencją angielskiego stylu. Warto podkreślić, że dekoracje ścienne inspirowane projektami Morrisa od kilku sezonów również obecnie cieszą się coraz większym zainteresowaniem projektantów wnętrz. Marka Morris & Co oferuje klasyczne tapety inspirowane legendarnymi pracami Williama Morrisa, łącząc ponadczasowe wzornictwo z nowoczesnymi technologiami.
W Polsce pierwsza fabryka produkująca tapety powstała w 1829 roku w Warszawie. Projekty warszawskich zakładów cieszyły się dużym uznaniem, o czym świadczy fakt zdobycia nagrody w Londynie w 1851 roku. Nazywane obiciami papierowymi królowały w polskich domach, aż do czasów współczesnych.
ID: 58173921. Źródło: Adobe Stock.
Tapety w XX i XXI wieku
Nieustanny rozwój technologiczny ma istotny wpływ na sztukę użytkową, w tym również popularne tapety. W latach 40-tych ubiegłego wieku pojawiły się tapety winylowe. Trwałe, odporne na zabrudzenia i uszkodzenia mechaniczne tapety tego typu szybko zyskały uznanie. Obecnie dostępne są różne ich rodzaje: od tradycyjnej papierowej, przez winylową, aż po flizelinową, a bogactwo wzorów i kolorów pozwala wybrać najlepiej dopasowaną do indywidualnych upodobań i stylu wnętrza. Nowoczesne tapety doskonale sprawdzą się nie tylko w pokoju, gabinecie, czy sypialni, ale dzięki innowacyjnym rozwiązaniom również w łazience i kuchni. Jednokolorowe, w geometryczne, kwiatowe wzory, tapety 3D, inspirowane znanymi obrazami lub według indywidualnego projektu. Ogromny wybór tapet umożliwia szybką metamorfozę dowolnego pomieszczenia w domu, firmie, czy lokalu usługowym.
Tapeta, która zaczynała swoją historię jako malowane tkaniny i papier w starożytnych Chinach, przeszła długą drogę, stając się nieodłącznym elementem dekoracji wnętrz na całym świecie. Od prostych wzorów po skomplikowane i nowoczesne projekty, tapety wciąż ewoluują, łącząc w sobie tradycję i innowacyjność.
Wzory tapet w różnych epokach
Wzory tapet zmieniały się w zależności od ich dostępności i aktualnych trendów wnętrzarskich. W średniowieczu tapety były rzadko spotykane, ale zachwycały bogatymi zdobieniami i motywami roślinnymi. W średniowiecznej Europie tapety miały nie tylko zdobić ściany, ale przede wszystkim podkreślać status społeczny. W renesansie coraz częściej spotykano tapety w posiadłościach arystokratów. Renesansowe tapety, podobnie jak renesansowe malarstwo, czerpały z antycznych motywów. Można było spotkać również wzory florystyczne i geometryczne.
W baroku królowały motywy kwiatowe, ale także sceny rodzajowe. Barokowe tapety zachwycały zdobieniami, roślinne wzory podkreślane były tłoczeniami i złoceniami.
Kwiaty królowały również na ścianach w XIX wieku. Tapety w czasach rewolucji przemysłowej to były przede wszystkim rośliny, stonowane kolory, ale także klasyczne wzory zaczerpnięte z epoki renesansu.
Na początku XX wieku wciąż popularne były tapety z motywami kwiatów i liści, ale coraz większym uznaniem cieszyły się geometryczne wzory i abstrakcyjne formy. Wzornictwo z początku XX wieku nieznacznie zmieniło się przez ponad pół wieku, dopiero w latach 70-tych stonowane odcienie zastąpiły jaskrawe, krzykliwe kolory, a spokojne roślinne motywy ustępują miejsca geometrycznym, a wręcz psychodelicznym wzorom. Na popularność abstrakcyjnych tapet spory wpływ miał ruch hippisowski. Bunt przeciwko tradycyjnym wartościom wyrażano nie tylko poprzez ubiór, styl życia, ale także wystrój domu.
Pod koniec ubiegłego wieku tapety znów zyskały delikatne kolory, minimalistyczne wzory, które doskonale wpisywały się w modny, minimalistyczny styl wnętrz.
Obecnie tapety dostępne są w najróżniejszych wzorach i kolorach. Jednobarwne, geometryczne, abstrakcyjne, klasyczne, a nawet trójwymiarowe pozwalają podkreślić styl wnętrza.
Odkryj niezwykłe kolekcje fototapet na valare.eu, stworzone przez doświadczonych artystów. Ich unikatowe wzornictwo połączone z nowoczesną technologią druku, gwarantuje wysoką jakość i trwałość. Wybierz oryginalne grafiki, które uzupełnią każdy styl i spełnij marzenie o idealnym wnętrzu.